درمان آزواسپرمی

برآورد شده که حدود نیمی از ناباروری ها در زوجین، به دلیل مشکل باروری از سمت آقایان است. آزواسپرمی به حالتی در مردان گفته می شود که در آن اسپرم قابل شمارشی در مایع منی وجود نداشته باشد؛ یعنی فقر اسپرم زنده در مایع منی؛که البته حالتی نادر ولی در عین حال وخیم ترین و حادترین حالت از ناباروری در بین مردان است. در مقاله حال حاضر قصد داریم سیر تا پیاز درمان آزواسپرمی را از زبان دکتر سعید موحد که بهترین اورولوژیست زاهدان می باشند را برای شما تشریح کنیم.

آزواسپرمی تا چه میزان شایع است؟

از هر 100زوج، 12 الی 13 زوج نا بارورند و دلیل نیمی از آن ها، ناباروری در مردان است.به طور کلی حدود 1% از مردان و 10 تا 15% از مردانی که به ناباروری دچارند، درگیر آزواسپرمی می باشند.

انواع مختلف آزواسپرمی :

به طور کلی دو حالت اصلی برای آزواسپرمی وجود دارد:

آزواسپرمی انسدادی : این حالتیست که شما اسپرم تولید می کنید ولی مسیر انتقال و خروج اسپرم مسدود است  .

نوع انسدادی آن، از راه رفع انسداد و یا بازسازی مجاری ای که مانع از انتقال اسپرم می شدند، (عموما به روش جراحی) انجام می شود البته روش های دیگری مثل هورمون تراپی و یا دارو درمانی هم می توانند مفید و اثر گذار باشند.

این نوع به دلایل مختلفی ایجاد می شود:

•  جراحات یا حوادث ناگوار
• مشکلات مادرزادی
• تورم و یا عفونت در مسیر تولید مثل
• بازگشت مایع منی به عقب(ورود مایع منی به کلیه به جای بیضه)

آزواسپرمی غیر انسدادی : در این حالت تولید اسپرم در بدن شما بسیار کم و یا صفر است؛ که دلیل آن می تواند ایراد یا بروز مشکلاتی در  ساختار و کارکرد بیضه، یا مشکلات دیگر باشد.

در مورد نحوه و یا اثر گذاری روش های گفته شده بر نوع غیر انسدادی ، اطلاع خاصی نداریم.

از عواملی که موجب بروز این نوع آزواسپرمی می شوند عبارتند از :

• اختلالات ژنتیکی
• مشکلات هورمونی
• عوارض مصرف داروها و یا قرص های هورمونی
• آسیب به بیضه ها در اثر شیمی درمانی، تابش اشعه یا هر نوع ارتباط دیگری با سموم

راه های تشخیص:

آزواسپرمی از راه بررسی و آنالیز مایع منی تشخیص داده می شود:

یک حالت زمانیست که نمونه اسپرم شما بعد از قرار گرفتن در سانتریفیوژ زیر مایکروسکوپ بررسی می شود. به عنوان بخشی از روند تشخیص، پزشک درمورد موارد زیر از شما سوالاتی خواهد پرسید:

• سابقه بیماری و پزشکی شما در کودکی
• تلاش های موفق برای بارداری
• جراحی ها انجام شده در ناحیه لگن
• عفونت ناحیه تناسلی و دستگاه مجاری ادراری
•  اعتیاد به هر نوع مواد مخدر
• سابقه خانوادگی  و…

درمان آزواسپرمی:

شاید تصور کنید مردانی که به آزواسپرمی مبتلا اند نمی توانند فرزند بیولوژیکی خود را داشته باشند، اما لازم به ذکر است که این مورد همیشه درست نیست.امروزه با کمک از تکنولوژِی های جدید در درمان و کمک به باروری، حتی برخی از کیس های مبتلا به آزواسپرمی هم می توانند با روش هایی مانند جراحی، بچه دار شوند. البته طبیعتا این متدها و روش ها برای همه نتیجه بخش نخواهد بود و در این موارد ، کمک گرفتن از اهداکنندگان اسپرم، اهداکندگان جنین و یا به فرزند خواندگی گرفتن می تواند گزینه های پیش روی افراد باشد. بهترین اورولوژیست زاهدان راه های زیر را برای درمان آزواسپرمی معرفی می کنند :

درمان هر نوعی از عفونت بدون هیچ درنگی :

اگر عفونت فعالی در بدن شما وجود دارد، قبل از اینکه به دنبال درمان ناباروری باشید، عفونت را برطرف کنید. در حالی که برخی آقایان از علائم عفونت در بدن خود گلایه می کنند،عده ای هیچ گونه نشانه و یا علائم قابل ذکری ندارند که بارداری آن ها را به شکل منفی تحت شعاع قرار دهد.

درمان ناباروری در وهله اول آن به نوعی از بیماری که درگیر آن هستید و در مرحله دوم به دلیل بروز این مشکل در شما مربوط می شود.

آزمایشات هورمونی و جلسات مشاوره بخش مهمی از پذیرش و و درک این بیماریست.

عمل جراحی:

در برخی موارد، آزواسپرمی انسدادی می تواند به وسیله جراحی ها کوچک، برطرف شود. اگر واریکوسل دلیل تولید کم اسپرم در بدن شماست،رگی که این مشکل را به وجود آورده در طی یک عمل جراحی اصلاح خواهد شد

دارو درمانی:

در برخی موارد، آزواسپرمی ممکن است با  مصرف دارو برطرف شود: در بازگشت مایع منی،گاهی اوقات می توان این مشکل را با دارو حل کرد.

اگر دلیل ناباروری شما، تولید کم هورمون هاست، احتمالا دارو درمانی را در پیش خواهید گرفت و قرص ها و مکمل های هورمونی برای شما تجویز خواهد شد.

داروهای هورمونی که برای درمان آزواسپرمی به کار برده می شود در اکثر مواقع: کلومید،لتروزول، تزریق fsh  و یا hcg  هستند.

استخراج اسپرم از ادرار پس از انزال:

در مواقعی که مایع منی به کلیه ریخته می شود و درمان آن به خودی خود امکان پذیر نیست، پزشک شما تصمیم می گیرد که اسپرم را از ادرار، بعد از انزال جدا کند و سپس با توجه به تعداد اسپرم های موجود و مسائل باروری خانم، یکی از راه های بارداری IVF یا IUI انتخاب می شود.

اسپرم می تواند مستقیما از بیضه استخراج شود:

در شرایطی که اسپرم زنده ای وجود داشته باشد، به روش های مختلفی استخراج شده و در فرایند باروری اسفاده می شود. اگر دلیل ناباروری شما، چیزیست که ممکن است به فرزند خود انقال دهید، مشاور به شما پیشنهاد می دهد که قبل از اقدام به بارداری،اسپرم خود را بررسی ژنتیکی کنید.

تغییر لایف استیل و سبک زندگی

بهترین روش درمان آزواسپرمی در زاهدان :

به گفته بهترین اورولوژیست زاهدان دکتر سعید موحد، اگر بخواهیم در مورد بهترین روش درمان برای آزواسپرمی صحبت کنیم ، باید گفت که یک راه مشخص و واحد برای همه افراد مبتلا به این بیماری وجود ندارد. در واقع بهترین راه درمان برای آزواسپرمی در بیماران مختلف ، متفاوت است و هوشمندانه ترین کار که می تواند بهترین نتیجه را در این مورد برای برای مراجعین به ارمغان آورد ، شخصی سازی کردن روش های درمانی با توجه به شرایط و وضعیت کنونی بیمار مانند سن ، شدت ، نتایج آزمانیش های انجام شده ، عملکرد اندام تولید مثل و سایر شاخص های تاثیرگذار دراین زمینه است .

به این ترتیب موثر ترین روش درمانی که بیماران می توانند برای درمان خود آن را دنبال کنند ، بدست می آید. توجه داشته باشید که بسته به دلیل بروز بیماری ، درمان های متفاوتی می تواند توسط دکتر موحد برای فرد در نظر گرفته شود. به طور مثال :

• اگر دلیل بروز آزواسپرمی ، بسته بودن مسیر یا انجام جراحی وازکتومی است ، بهترین راه ، جراحی ترمیمی و بازسازی است.
• در برخی موارد دیگر، اولن قدم برای درمان می توان عوامل مختلف مانند داروها یا مواد مخدری که بیمار به شکل تفریحی و یا دائمی مصرف می کند، را حذف کرد.
• برای گروهی از بیماران که از ناهنجاری های هورمونی رنج می برند ، برطرف کردن این ناهنجاری و هورمون تراپی ، می تواند موجب برطرف شدن بیماری و یا افزایش میزان تولید اسپرم ها به مرور زمان شود.
• در برخی شرایط ، تنها راه درمان برای آقایان ، درمان تهاجمی و انجام جراحی برای برطرف کردن ناهنجاری های موجود در آناتومی بدن و یا رفع واریکوسل است که می تواند سلامتی را مجددا به فرد هدیه دهد.
• گاهی اوقات که بیمار شرایط حادتری دارد ، باید مستقیما اسپرم هایی که قابلیت بازیابی دارد را از بیضه خارج کرد.

چطور میتوان از ابتلا به آزواسپرمی پیشگیری کرد؟

تاکنون دلیل شناخته شده و مشخصی برای احتمال ابتلا به آزواسپرمی وجود ندارد ولی اگر شما هم به نوع ارثی و خانوادگی آزواسپرمی دچار نشوید، انجام و پیروی از راهکارهای زیر ممکن است می تواند، احتمال ابتلای شما به این بیماری را کاهش دهد:

1. از انجام فعالیت ها و ورزش هایی که موجب آسیب به اندام های تولید مثل شما می شوند خودداری کنید.
2. در معرض تابش اشعه های خطرناک نباشید.
3. از ریسک ها و فواید داروهایی که مصرف می کنید و در فرایند تولید اسپرم اثرگذارند، مطلع باشید.
4. از بالا رفتن دما در بیضه های خود جلوگیری کنید.

راه های درمان خانگی برای آزواسپرمی:

راه ها و درمان های خانگی ای هم برای کمک به تولید اسپرم وجود دارد که در این جا برایتان توضیح می دهیم.

در شرایطی که اسپرم در بدن شما کم تولید می شود، ممکن است مصرف مواد غذائی یا گیاهان داروئی خاص، بتواند موجب تقویت و برطرف شدن این مشکل شود اما در شرایطی که به طور کلی اسپرم در بدن شما تولید نمی شود، احتمال اینکه خوردن مواد غذائی و گیاهان داروئی اثر گذارباشند، بسیار کم خواهد بود.

البته این به این معنی نیست که  شما نباید برای مراقبت از بدن خود اقدام کنید؛ بلکه در کنار خود مراقبتی با پزشک خود در مورد احتمال اثرگذاری و نتیجه بخشی درمان های خانگی صحبت کنید.

• سعی کنید رژیم غذائی خود را با مواد غذائی مغذی و مقوی پر کنید.
• به طور مرتب ورزش کنید(این کار موجب بالا رفتن سطح تستوسترون بدن شما می شود)
• از یوگا و یا مدیتیشن کردن غافل نشوید (استرس می تواند اثر منفی بر سطح تستوسترون شما داشته باشد)
• از پزشک خود در مورد گیاهان داروئی و مکمل هایی  که بر باروری مردان اثرگذارند سوال کنید و آن ها را در برنامه غذائی خود قرار دهید : فولیک اسید، زینک،سیاهدانه، کوآنزیم Q10.

سوالات متداول :

• آیا ممکن است عملکرد بیضه افراد بی نقص و سالم باشد ولی شخص به آزواسپرمی مبتلا گردد ؟

اکثر افرادی که به دکتر موحد بهترین اورولوژیست زاهدان مراجعه می کنند، تصور می کنند چون اسپرم توسط بیضه ساخته می شود ، بروز آزواسپرمی به دلیل مختل شدن عملکرد بیضه اتفاق می افتد. اما توجه کنید که ممکن است آقایی بیضه های سالمی داشته باشد ولی همچنان مبتلا به آزواسپرمی باشد.
اسپرم ها از یک سری سلول زایا ، توسط لوله هایی در بیضه می آیند. تستوسترون از سلول های لیدیگ یا بینابینی که مابین این لوله های قرار دارند ، می آیند. چون سلول های لیدینگ قابلیت ارتجاعی بیشتری نسبت به سلول های زایا دارند ، معمولا وظیفه خود را انجام می دهند و به صورت کامل و یا نسبتا کامل حتی در زمانی که به دلیل بروز مشکلات مختلف ، بیضه دچارآسیب شده است ، فعال هستند .

در انتها باید گفت که شاید در لحظه اول، شنیدن این خبر از پزشک برایتان ترسناک باشد، اما آرام باشید و بدانید که همچنان می توانید فرزند بیولوژیکی خود را داشته باشید، مهم ترین عامل این است که دلیل ابتلا را متوجه شوید تا بتوانید بهترین راه درمان را انتخاب کنید.