کیست کلیه یک کیسه پر شده از مایع می باشد که در کلیه های شما که لوبیا شکل بوده و مسئولیت پالایش ضایعات از جریان خون و تولید ادرار را بر عهده دارند، به وجود می آیند. گاهی یک کیست بر روی یک کلیه و گاهی تعداد زیادی کیست بر روی هر دو کلیه تشکیل می شود. جهت درمان این عارضه باید به بهترین اورولوژیست محل زندگی خود مراجعه کنید. کسانی که ساکن شهر زاهدان هستند می توانند نزد دکتر سعید موحد بروند.
انواع کیست کلیه
دو نوع کیست وجود دارد:
- کیست های ساده : کیست های ساده، کیست های مجزایی هستند که بر روی کلیه بوجود می آیند. آنها دارای دیواره نازکی بوده و حاوی یک مایع آب مانند هستند. کیست های ساده به کلیه ها آسیب نمی زنند یا بر روی عملکرد آنها تاثیر نمی گذارند.
- بیماری کلیه پلی کیستیک : بیماری کلیه پلی کیستیک، یک بیماری وراثتی است که باعث تشکیل تعداد زیادی کیست بر روی کلیه ها می شود. این کیست ها می تواند با ادامه رشدشان، به کلیه ها آسیب بزنند.
کیست ها معمولاً بدون درد هستند. از آنجایی که باعث بروز هیچگونه علائمی نمی شوند، تازمانی که بنا به دلایل دیگر، اسکن برای تصویربرداری انجام می شود، متوجه آنها نخواهید شد.
اندازه های کیست کلیه
برخی کیست های کلیه آنقدر کوچک هستند که بدون میکروسکوپ دیده نمی شوند. برخی دیگر از آن ها، به بزرگی یک توپ تنیس هستند. وقتی کیست ها بزرگ تر می شوند، می توانند به اندام های مجاور فشار آورده و باعث ایجاد درد شوند.
علائم وجود کیست در کلیه
یک کیست ساده باعث بروز هیچگونه علائمی نمی شود. با این وجود اگر کیست رشد کرده و بزرگ یا عفونی شود، علائمی از قبیل موارد زیر را به همراه دارد:
- تب
- درد در ناحیه کمر یا پهلو بین دنده ها و لگن ( درد معمولاً خفیف است ولی درصورت ترکیدن کیست، شدید می شود. )
- درد در ناحیه بالایی شکم
- تورم در شکم
- ادرار کردن بیش از تعداد دفعات معمول
- خون در ادرار
- ادرار تیره
- بیماری کلیه پلی کیستیک می تواند علائم و نشانه های زیر را به همراه داشته باشد:
- درد در ناحیه کمر و پهلو
- فشار خون بالا
- خون در ادرار
علل و فاکتورهای خطر کیست کلیه
علت دقیق بروز کیست های کلیه ساده هنوز برای پزشکان مشخص نیست. آن ها توضیحاتی را در این خصوص ارائه داده اند. برای مثال، هر کلیه دارای حدوداً یک میلیون لوله ریز می باشد که ادرار را جمع می کند.کیست ها زمانی رشد می کنند که این لوله ها مسدود، متورم یا با مایع پر شوند. احتمال دیگر این است که کیسه هایی به نام دیوتیکول، در ناحیه ضعیف تر لوله ها، تشکیل شده و با مایع پر شوند. با بالا رفتن سن، احتمال تشکیل کیست های کلیه افزایش می یابد. تا سن 40 سالگی، حدود 25 درصد از افراد، دارای این کیست ها می باشند. تا 50 سالگی، این کیست ها در حدود 50 درصد از افراد تشکیل می شوند. خطر رشد این کیست ها در مردان بیشتر از زنان است. بیماری کلیه پلی کیستیک، یک مشکل وراثتی می باشد که در اثر تغییرات در ژن هایی که از طریق خانواده به ارث رسیده اند به وجود می آیند.
تشخیص کیست کلیه در زاهدان
تست ها و روندهای استفاده شده برای تشخیص کیست های کلیه ساده شامل موارد زیر می باشد:
- تست های تصویربرداری : تست های تصویربرداری مثل فراصوت یا اسکن توموگرافی کامپیوتری(CT) و تصویر برداری رزونانس مغناطیسی(MRI) اغلب برای تشخیص کیست های کلیه ساده مورد استفاده قرار می گیرند. تست های تصویربرداری می تواند به پزشک در تعیین این موضوع که آیا توده کلیه، یک کیست یا یک تومور است کمک کند.
- تست های عملکرد کلیه : تست کردن نمونه خون، مشخص می کند که آیا وجود کیـست در کلیه شما به عملکرد کلیه ها، آسیب زده است یا خیر.
عوارض کیست کلیه
معمولاً کیست ها باعث بروز مشکلی نمی شوند. با این وجود، گاهی اوقات منجر به بروز عوارضی از قبیل موارد ذیل می گردند:
- عفونت در کیست
- ترکیدن کیست
- مسدود شدن مسیر خروج ادرار از کلیه
- فشار خون بالا
بیماری کلیه پلی کیستیک می تواند در طول زمان به کلیه ها آسیب بزند. حدود نیمی از افراد مبتلا به این مشکل، تا سن 60 سالگی، دچار نقص کلیه می شوند.
درمان کیست های کلیه در زاهدان
برای تشخیص وجود کیـست در کلیه ، شما باید توسط یک متخصص که اورولوژیست نامیده می شود معاینه شوید. پزشک از خون و ادرار شما برای مشاهده نحوه عملکرد کلیه ها، نمونه برداری می کند. همچنین یکی از تست های تصویربردرای زیر نیز مورد نیاز می باشد:
- اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) که از اشعه های X قوی برای خلق تصاویر سه بعدی از کلیه های شما استفاده می کند.
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی(MRI) که از مگنت ها و امواج مغناطیسی برای گرفتن عکس از کلیه های شما استفاده می کند .
- سونوگرافی که از امواج صوتی برای خلق تصاویر کلیه های شما استفاده کرده و می تواند نشان دهد که آیا کیـست، رشد کرده و بزرگتر شده است یا خیر.
- اگر کیـست کوچک باشد و باعث بروز مشکلی نشود، نیازی به درمان آن ها نیست. شما می توانید هر 6 تا 12 ماه برای اطمینان از عدم رشد کیست ها، تست های عکسبردرای را انجام دهید.
- برای کیست های بزرگ تر یا آن هایی که باعث برزو علائمی شده اند، درمان، شامل اسکلروتراپی و جراحی می باشد.
اسکلروتراپی
اسکلروتراپی برای تخلیه کیست استفاده می شود. نخست یک بی حسی موضعی انجام می شود؛ به طوریکه شما دردی احساس نمی کنید. با استفاده از فراصوت بعنوان یک هادی، پزشک یک سوزن نازک را از طریق پوست در کیست وارد می کند و تمام مایع را از کیست تخلیه می کند. گاهی اوقات، پزشک ضاعده را به منظور جلوگیری از رشد مجدد آن، با محلول الکل پر می کند. در روز انجام روند، می توانید به خانه بازگردید.
انواع کیست کلیه و علت ایجادشان
کیست‌های کلیه به انواع زیر تقسیم می‌شوند:
- کیست‌های ساده: این کیست‌ها حاوی مایع بوده و بدون ترشح هستند.
- کیست‌های پیچیده: این کیست‌ها ممکن است شامل ترشح یا خونریزی باشند.
- کیست‌های پلی‌کیستیک: این کیست‌ها معمولاً در هر دو کلیه به صورت گروهی وجود دارند و ممکن است با بیماری‌های سیستمیک نظیر
- بیماری پلی‌کیستیک کلیه، بیماری کارولی، و سندرم نفرولوژیک همراه باشند.
- کیست‌های درون‌ریز: این نوع کیست‌ها درون بافت کلیه شکل می‌گیرند و ممکن است بخشی از بافت کلیه را تشکیل داده و علائم بالینی را تشدید کنند.
- کیست‌های ارثی: بعضی از کیست‌های کلیه به دلیل وراثت از نسل به نسل منتقل می‌شوند، مانند بیماری پلی‌کیستیک کلیه و بیماری کارولی.
- کیست‌های خراشیده: این کیست‌ها در نتیجه ضربه یا آسیب‌های مکرر به کلیه شکل می‌گیرند.
- کیست‌های تغییر یافته: این کیست‌ها به دلیل تغییرات ناشی از بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی، فشار خون بالا و دیابت شکل می‌گیرند.
- تعیین نوع کیست‌های کلیه در تشخیص و درمان بیماری بسیار مهم است.
آیا کیست کلیه خطرناک است؟
کیست‌های ساده می‌توانند منفرد یا متعدد باشند و در هر جایی از کلیه و در هر اندازه‌ای بروز کنند. با این حال، اغلب خطری ندارند و به تنهایی نیازی به درمان ندارند، مگر اینکه باعث فشار بر روی کلیه و اختلال در عملکرد آن، خونریزی، یا پاره شدن در اثر ضربه و حادثه شوند.
جراحی کیست کلیه در زاهدان
یک کیـست بزرگ تر که بر روی عملکرد کلیه اثر می گذارد، باید با روش جراحی برداشته شود. شما در طول روند، تحت بیهوشی عمومی، به خواب می روید. جراح اغلب، کیست ها را با روش لاپاروسکوپی از طریق ایجاد چندین بریدگی کوچک بر می دارد. بدین ترتیب که جراح با استفاده از یک دوربین و ابزار ریز، جراحی را انجام می دهد. نخست جراح، این ضاعده را تخلیه می کند. سپس دیواره های کیست را بریده یا می سوزاند. شما بعد از روند، باید یک یا دو روز در بیمارستان بمانید.
سوالات متداول درمورد کیست کلیه :
- چه کسانی دچار کیست ساده کلیه می شوند؟
احتمال درگیری با کیست کلیه ساده در سنین بالا بیشتر از سنین پایین می باشد و بالارفتن سن افراد ، این احتمال بیشتر می شود. اکثر افراد بالای 50 سال، حداقل در یک کلیه خود کیست دارند و همزمان با بالا رفتن سن و گذر زمان ، تعداد کیست ها و خطر ابتلا به کیست در کلیه دوم افزایش می یابد.
- آیا کیست های ساده کلیه خطرناک هستند؟
کیست های ساده کلیه ، تقریبا همیشه بی خطر هستند. دلیل نام گذاری آن ها به اسم ، کیست های “ساده” به این دلیل است که احتمال بسیار کمی وجود دارد که تغییر کرده و تبدیل به مشکلی حاد و جدی تر شوند. با این حال، برخی از کیست ها دارای دیواره های ضخیم هستند، ممکن است در زمان عکس برداری ، عجیب و غیر طبیعی به نظر برسند و به سرطان کلیه مرتبط باشند.
- آیا می توان از کیست های ساده پیشگیری کرد؟
کیست های ساده کلیه قابل پیشگیری نیستند. شما می توانید با نوشیدن آب فراوان و اطمینان از مصرف کمتر از 2300 میلی گرم سدیم یا نمک در روز خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهید (اگر بالای 51 سال سن دارید یا به فشار خون بالا مبتلا هستید یا بیماری کلیوی دراز مدت دارید باید کمتر از 1500 میلی گرم در طول روز مصرف کنید) .
- آیا یک کیست ساده کلیه به مرور زمان نیاز به مراقبت دارد؟
بسیار مهم است که متخصص کلیه در زاهدان نوع و محل این بیماری را ارزیابی کند. اغلب ویژگی هایی مانند ضخامت دیواره، کلسیفیکاسیون، تراکم مایع و مرزهای نامنظم و غیر طبیعی کیست وجود دارد که ممکن است احتمال ارتباط این کیست های ساده را با سرطان کلیه افزایش دهد. متخصصان این حوزه از جمله بهترین اورولوژیست زاهدان دکتر موحد ، از یک سیستم درجه بندی برای کیست ها به نام سیستم امتیازدهی بوسنیاک (به نام پزشکی که اولین بار آن را توصیف کرده است) استفاده می کنند. نمرات بالاتر بوسنیاک با شانس بیشتر، برای سرطان کلیه مرتبط است. کیست های درجه 1 بوسنیاک تقریباً همیشه خوش خیم هستند (نه سرطانی).
آیا می‌توان از ابتلا به کیست ساده کلیه پیشگیری کرد؟
از آنجایی که کیست‌های کلیه قابل‌پیشگیری نیستند، اما رعایت نکات زیر می‌تواند در بهبود عملکرد کلیه‌ها و در پیشگیری از بروز کیست‌ها مؤثر باشد:
- نوشیدن آب فراوان
- مصرف کمتر از ۲۳۰۰ میلی‌گرم سدیم در روز
- کنترل فشار خون
- کنترل قند خون
- انجام ورزش منظم
آیا نیاز به مراقبت از کیست ساده کلیه وجود دارد؟
یکی از نکات مهم در خصوص کیست‌های کلیه ، ارزیابی نوع و محل کیست توسط بهترین اورولوژیست است. ویژگی‌هایی مانند ضخامت دیواره، درصد کلسیفیکاسیون، غلظت مایع درون کیست و سطح نامنظم کیست، معیارهایی هستند که پزشک بر اساس آنها می‌تواند به خوش‌خیم یا بدخیم بودن کیست پی ببرد.
متخصصین اورولوژی از یک سیستم درجه‌بندی برای کیست‌های کلیه استفاده می‌کنند. هرچه نمره کیست بالاتر باشد، احتمال سرطانی شدن آن بیشتر است. کیست‌های ساده که اکثراً نمره ۱ دارند، تقریباً همیشه خوش‌خیم هستند. با توجه به اینکه کیست‌های ساده کلیه تقریباً بی‌ضرر هستند، چشم‌انداز خوبی دارند. در صورتی که کیست نیاز به درمان داشته باشد، روش‌های درمانی کنونی بسیار مؤثر و کم عارضه هستند.
رژیم غذایی برای بیماران مبتلا به بیماری کلیه پلی‌کیستیک
افراد مبتلا به این بیماری باید به رژیم غذایی و سبک زندگی خود توجه کنند. برای مدیریت فشار خون و کاهش احتمال عوارضی مانند خون در ادرار، می‌توانند از راهکارهای زیر استفاده کنند:
- مصرف غذاهای کم نمک و کم چرب
- افزایش مصرف میوه، سبزیجات و غلات کامل
- افزایش مصرف آب و نوشیدنی‌های بدون شکر
اگر دچار ادرار خونی شدید شده‌اید، حتماً برای کاهش این عارضه باید آب زیادی مصرف کنید. معمولاً مصرف آب زیاد می‌تواند این عارضه را تسکین دهد.
