وقوع بیماری سنگ های کلیه، حالب و مثانه در سراسر دنیا روز به روز در حال افزایش است و روزانه افراد بسیار زیادی متوجه ابتلا خود به این بیماری می شوند. تنوع این بیماری آنچنان وسیع است که به یک دستاورد شخصی برای مدیریت نیاز داشته و همین امر برای بسیاری چالش برانگیز است. پیشرفت های فنی در این حوزه در سال های اخیر قابل ملاحظه بوده است. این بیماری با انجام عملی به نام جراحی سنگ کلیه حالب و مثانه قابل درمان بوده و فرد بعد از انجام آن می تواند بدون احساس درد و مشکل به زندگی خود ادامه دهد و از آن لذت ببرد. دکتر سعید موحد ، بهترین و مجرب ترین متخصص کلیه و مجاری ادراری در زاهدان با چشم اندازی عملی برای ایجاد تعادل بین سطح شواهد، تخصص بالینی و ترجیحات بیمار بهترین درمان را برای شما برگزیده و شما را در مدیریت این مشکل چالش برانگیز همراهی می نماید.
جراحی سنگ کلیه حالب و مثانه
سنگ های کلیه رسوبات سفتی از مواد معدنی مثل کلسیم یا محصولات پسماند مثل اسید اوریک می باشند. آن ها در ابتدا کوچک هستند ولی وقتی مواد معدنی به آن ها می چسبند، بزرگ تر می شوند. برخی سنگ های کلیه اغلب بدون درمان و به صورت خودبخود دفع می شوند. برخی دیگر که دردناک بوده و به مجاری ادرار شما می چسبند باید با جراحی برداشته شوند. در صورتی که از موارد زیر بخوردار هستید بهتر است سریعا تحت جراحی قرار بگیرید تا راه درمانی مناسب برای شما انتخاب شود.
- سنگ خیلی بزرگ باشد و به خودی خود دفع نشود.
- درد زیادی داشته باشید.
- سنگ، مسیر ادرار به خارج از کلیه را مسدود کرده باشد.
- به دلیل داشتن سنگ، شما دچار عفونت های مجاری ادراری زیادی شده باشید.
- انواع تکنیک ها و جراحی های سنگ کلیه
تکنیک کاملا جدید RIRS برای سنگ های کلیه با یوتروسکوپ فلکسیبل | دکتر سعید موحد
روش های انجام عمل سنگ کلیه
برای درمان و جراحی سنگ کلیه حالب و مثانه می توان از سه روش زیر استفاده کرد که در ادامه این مقاله به توضیح آن ها خواهیم پرداخت.
- لیتوتریپسی موج شوک
لیتوتریپسی موج شوک رایج ترین درمان سنگ کلیه می باشد. این بهترین روش درمان برای سنگ کلیه کوچک تا متوسط است. این روش غیر تهاجمی بوده و به موجب آن هیچ برشی در پوست ایجاد نمی شود. در طول روند جراحی شما بر روی تخت دراز می کشید و برای محدود کردن درد، به شما دارویی داده می شود. پزشک از اشعه X و سونوگرافی برای یافتن سنگ یا سنگ ها در کلیه استفاده می کند. سپس، امواج شوک با انرژی بالا از بیرون، در کلیه مورد هدف قرار می گیرد. این امواج از پوست شما عبور کرده و سنگ را شکسته و به اجزای کوچک تبدیل می کند.
پزشک لوله ای به نام استنت را در حالب شما قرار می دهد. این استنت به دفع تکه های سنگ کمک می کند. اجرای روند حدوداً 1 ساعت طول می کشد. شما می توانید در همان روز به منزل بازگردید. پس از رفتن به منزل لازم است مقدار زیادی آب بنوشید تا تکه های سنگ به همراه ادرار دفع شود. شما باید در یک ظرف ادرار کنید تا تکه های سنگ برای آزمایش بدست آید. روش لیتوتریپسی موج شوک در نیمی از افراد دارای سنگ کلیه، مورد استفاده قرار می گیرد. اگر جراحی سنگ کلیه حالب و مثانه به این روش موثر واقع نشد، باید این روند مجدداً تکرار شود. این روند می تواند عوارض جانبی از قبیل گرفتگی عضلات یا خون در ادرار را به همراه داشته باشد. برخی مشکلات جدی تر که البته احتمال وقوع آن ها کم است، عبارتند از:
- خونریزی در اطراف کلیه
- عفونت
- آسیب دیدگی بلوک هایی از جریان ادرار
- اورتروسکوپی
این روند، سنگ های کلیه و حالب را درمان می کند. پزشک از یک اسکوپ نازک انعطاف پذیر استفاده می کند. هیچ برشی در پوست ایجاد نمی شود و شما در طول روند، بیهوش هستید. پزشک، اسکوپ را در مثانه و حالب به سمت کلیه حرکت می دهد. این ابزار به یک سبد کوچک برای جمع آوری سنگ ها مجهز است. اگر سنگ ها بزرگتر باشند، پزشک از میان اسکوپ، یک لیزر را برای شکستن سنگ ها عبور می دهد. بیمار معمولاً در همان روز جراحی سنگ کلیه حالب و مثانه ، می تواند به خانه بازگردد. پزشک یک استنت را در حالب برای کمک به تخلیه ادرار از کلیه به مثانه قرار می دهد. شما بعد از 4 تا 10 روز جهت برداشتن استنت، به پزشک تان مراجعه می کنید. برخی استنت ها در یک سر خود، دارای یک رشته هستند که برای بیرون کشیدن آن مورد استفاده قرار می گیرد. مشکلات احتمالی بعد از اورتروسکوپی عبارتند از:
- عفونت
- باریک شدن حالب
- خونریزی
- نفرولیتوتومی از طریق پوست یا نفرولیتوتریپسی از طریق پوست
اگر سنگ بزرگ باشد و لیتوتریپسی نتواند سنگ را به اندازه کافی بشکند، این تکنیک جراحی به عنوان گزینه برگزیده انتخاب می شود. نفرولیتوتومی از طریق پوست، از یک لوله کوچک برای رسیدن به سنگ و شکستن آن با امواج صوتی با فرکانس بالا استفاده می کند. به شما دارویی داده می شود تا در طول جراحی در حالت خواب باشید. بهترین دکتر جراحی سنگ کلیه حالب و مثانه در زاهدان برش کوچکی را در پشت یا پهلوی شما ایجاد کرده و یک اسکوپ نازک را در سوراخ قرار می دهد.
جراحی سنگ کلیه را می توان به دو روش انجام داد
نفرولیتوتومی: پزشک ، سنگ را از طریق یک لوله بر می دارد.
نفرولیتوتریپسی: جراح از امواج صوتی یا لیزر برای شکستن سنگ و سپس بیرون کشیدن آن با یک دستگاه مکش استفاده می کند. جراحی 20 تا 45 دقیقه طول می کشد. شما باید برای 1 تا 2 روز در بیمارستان بمانید. معمولاً یک استنت برای چند روز جهت کمک به تخلیه ادرار در کلیه می ماند. پزشک چند هفته بعد برای اطمینان از باقی نماندن سنگ، تست سونوگرافی یا اشعه X را انجام می دهد. تکه های سنگ برای شناسایی ترکیب آن به آزمایشگاه فرستاده می شود.
عوارض این روش درمان عبارتند از
- عفونت
- خونریزی
- آسیب دیدن مثانه، روده، حالب، کلیه یا کبد
جراحی باز برای برداشتن سنگ کلیه چگونه است؟
جراحی سنگ کلیه حالب و مثانه باز به ندرت انجام می شود. ولی اگر سنگ خیلی بزرگ باشد یا با درمان های دیگر، قابل شکسته شدن و دفع نباشد، جراحی گزینه انتخابی خواهد بود. جراحی در موارد ذیل مورد استفاده قرار می گیرد:
- یکی از سنگ ها به حالب چسبیده باشد
- شما درد زیادی داشته باشید
- سنگ، جریان ادرار را مسدود کرده باشد.
- شما دچار خونریزی یا عفونت شده باشید.
- دارویی به شما داده می شود تا در طول روند بیهوش باشید. جراح برشی را در پهلو و کلیه شما ایجاد می کند. از طریق این برش ها، سنگ برداشته شده و برای کمک به تخلیه ادرار، استنت قرار داده می شود.
- شما باید برای چند روز در بیمارستان بمانید. بهبود کامل بعد از جراحی باز، 4 تا 6 هفته طول می کشد.
چگونه برای انجام جراحی سنگ کلیه آماده شویم؟
پیش از افرا رسیدن روز جراحی، پزشک متخصص شما را ویزیت کرده و دستورالعمل ها و نکاتی که برای انجام جراحی باید در نظر داشته باشید را با شما در ماین می گذارد. برخی از این مراقبت ها به شرح زیر هستند :
- اگر سیگار یا هر دخانیات دیگری می کشید، باید از مدتی پیش از جراحی، آن را کنار بگذارید.
- مصرف برخی از داروهایی که می توانند لخته شدن خون شما را سخت یا متوقف کنند را متوقف کنید. برخی از این رقیق کننده های خون عبارتند از : کومادین، پلاویکس، زارلتو و مانند آن.
- برای جراحی باید ناشتا باشید به همین دلیل شب قبل از عمل، پس از نیمه شب چیزی نخورید و ننوشید.
- برای روز جراحی حتما یک همراه داشته باشید که برای مرخص شدن از بیمارستان و رساندن شما به منزل کنارتان باشد و به شما کمک کند.
- همچنین پیش از روز جراحی، ممکن است پزشک یک استنت را در حالب شما قرار دهد. این استنت داخلی است و کمک می کند تا حالب گشاد و بزرگ شده و سنگ راحت تر از آن استخراج شود.
مزایای استنت
- سنگ راحت تر خارج می شود.
- می تواند درد شدیدی که در اثر گیر کردن سنگ در حالب ایجاد شده را کاهش دهد.
- عفونت را تخلیه می کند.
جراحی سنگ کلیه در خانم باردار به روش RIRS | دکتر سعید موحد
با پزشک جراح خود در مورد مسائل زیر صحبت کنید
پیش از اینکه برای جراحی اقدام کنید، مطمئن شوید که در مورد روند انجام جراحی، ریسک ها و موانع و همینطور مزایا و منافع آن اطلاع کامل دارید. برای مثال می توانید برای آگاهی بهتر از جزییات مربوط به جراحی، سوالات زیر از پزشک خود معالج بپرسید:
- انجام جراحی سنگ کلیه چه عارضه ها و خطراتی برای شما به همراه دارد؟
- احتمال بهبودی موفقیت کامل عمل جراحی چقدر است؟
- بعد از اتمام جراحی، چه مدت باید در بیمارستان تحت نظر و بستری بمانم؟
- برای کنترل درد و کاهش عوارض جراحی، چه تمهیداتی در نظر گرفته شده است؟
- چقدر احتمال تکرار جراحی وجود دارد؟
