تومور حالب (سرطان میزنای) نوعی سرطان است که در سلول های پوشاننده قسمت داخلی لوله هایی که کلیه را به مثانه متصل می نمایند آغاز می شود. حالب ها بخشی از لوله های ادراری بوده و ادرار تولید شده توسط کلیه ها را به مثانه حمل می نمایند، در این مقاله دکتر سعید موحد توضیحات جامعی درباره تومور حالب داده اند پس با ما همراه باشید.
عامل کلیدی در درمان سرطان حالب ، بکارگیری درمان متناسب با خطری می باشد که بیمار را تهدید می کند. از آنجایی که سرطان حالب بسیار نادر است، دریافت درمان مناسب از سوی یک پزشک با تجربه بسیار حائز اهمیت می باشد.
سلول هایی که حالب ها را پوشش می دهند شبیه سلول هایی هستند که قسمت داخلی مثانه را می پوشانند؛ بنابراین در افرادی که سرطان حالب در آنها تشخیص داده شده، احتمال خطر ابتلا به سرطان مثانه زیاد است. به همین دلیل پزشک به آن ها توصیه می کند تا تست های مربوط به تشخیص علائم سرطان مثانه را نیز انجام دهند.
چه زمان باید برای تشخصی تومور حالب به پزشک مراجعه شود؟
در صورتی که علائم و نشانه هایی که برای شما نگران کننده هستند به طور مرتب تکرار شدند، به پزشک خود مراجعه کنید.
علل تومور حالب چیست؟
دلایل مربوط به بروز تومور حالب هنوز معلوم نشده است.
پزشکان دریافته اند که این سرطان زمانی آغاز می شود که در DNA یک سلول در پوشش داخلی حالب، یک جهش اتفاق می افتد. در پی این جهش، سلول به سرعت تکثیر می شود و در زمانی که سلول های نرمال می میرند، این سلول زنده مانده و به حیات خود ادامه می دهد. نتیجه، ایجاد یک توده در حال رشد از سلول های غیرنرمال می باشد که رشد کرده و حالب را مسدود نموده و به دیگر مناطق بدن نیز گسترش می یابد. همچنین سیگار کشیدن و نیز قرار گرفتن در معرض انواع مواد و رنگ های شیمیایی موجود در کارخانه های تولید کالاهای چرمی، منسوجات، پلاستیک و لاستیک نیز خطر ابتلا را افزایش می دهد.
فاکتورهای خطر
فاکتورهایی که می توانند خطر ابتلا به تومور حالب را افزایش دهند عبارتند از:
- افزایش سن : خطر ابتلا به تومور حالب با بالا رفتن سن افزایش می یابد. بیشتر افرادی که این سرطان در آن ها تشخیص داده شده است، در دوره 70 و 80 سالگی خود به سر می برند.
- سابقه ابتلاء به سرطان کلیه یا مثانه : افرادی که دارای سابقه ابتلا به سرطان مثانه یا سرطان کلیه بوده اند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان حالب قرار دارند.
- سیگار کشیدن : مصرف تنباکو خطر ابتلا به سرطان حالب و نیز دیگر سرطان های مجاری ادراری از قبیل سرطان کلیه یا سرطان مثانه را افزایش می دهد.
نشانه ها و علائم سرطان حالب عبارتند از:
- کاهش وزن غیر ارادی
- خستگی
- رنگ تیره ادرار
- تکرر یا اضطرار در ادرار
- احساس درد یا سوزش در طول ادرار
- تردید در داشتن ادرار
- احساس درد در محل اتصال دنده ها و ستون فقرات
- مشاهده خون در ادرار
تشخیص تومور حالب
کلیه ای که بزرگ شده و حجم آن افزایش یافته را نمی توان با آزمایش شکم از طریق لمس کردن، تشخیص داد. ترکیبی از آزمایش های خون، آزمایش تجزیه ادرار، سونوگرافی و اسکن های تصویربرداری به پزشک در دستیابی به تشخیص صحیح کمک می کنند. این تشخیص ها عبارتند از:
آزمایش فیزیکی:
پزشک شما سوالاتی درباره علائم و نشانه های مشاهده شده توسط شما می پرسد و یک آزمایش فیزیکی برای درک بهتر شرایط شما انجام می دهد.
تست های تصویر برداری:
تست های تصویر برداری برای کمک به پزشک شما در ارزیابی دامنه سرطان حالبانجام می پذیرد. این تست های تصویر برداری شامل پیلوگرام برون وریدی یا پرتونگاری دستگاه ادراریCT می باشد. در موارد خاص، یک پرتونگار رزونانس مغناطیسی در شرایطی که شما قادر به انجام تصویر برداری CT نباشید مورد استفاده قرار می گیرد.
آزمایش ادرار:
در صورت مشاهده هرگونه ناهنجاری، آزمایش تجزیه و تحلیل ادرار بر روی شما انجام می شود. یک تست سیتولوژی یا یاخته شناسی ادرار برای مورد جستجو قرار دادن سلول های غیر نرمال در یک نمونه ادرار مورد استفاده قرار می گیرد.
استفاده از یک لوله نازک دارای منبع نور برای مشاهده حالب ها:
در طول روندی به نام یورتروسکوپی، پزشک یک لوله نازک دارای منبع نور و مجهز به یک دوربین (یورتروسکوپ) را وارد مجرای ادرار شما می کند. این لوله از میان مثانه شما عبور کرده و به حالب های تان وارد می شود.
یورتروسکوپی به پزشک شما این امکان را می دهد تا به صورت عینی حالب های شما را مورد مشاهده قرار داده و در صورت لزوم نمونه کوچکی از بافت را برای انجام تست آزمایشگاهی (نمونه برداری) جدا کند.
در آزمایشگاه، پزشک متخصص تجزیه و تحلیل خون و بافت بدن(پاتولوژیست) به دقت سلول های بدن شما را جهت مشاهده علائم سرطان حالب ، آزمایش می نماید. این روند شامل تجزیه و تحلیل پیچیده و ماهرانه جهش های ژن دخیل در تومور شما می باشد.
تست های مربوط به سرطان مثانه:
پزشک شما با استفاده از تست های تصویر برداری یا یک اسکوپ برای مشاهده داخل مثانه (سیستوسکوپی) جهت مشاهده علائم سرطان مثانه، مثانه شما را مورد بررسی قرار می دهد. افرادی که سرطان حالب در آن ها تشخیص داده شده است در معرض خطر ابتلای بیشتر به سرطان مثانه قرار دارند. این ممکن است همزمان با تومور حالب اتفاق افتاده یا مدت کوتاهی بعد از درمان، رشد پیدا کند.
مراحل سرطان حالب
مراحل تومور حالب بر اساس اندازه ی بدخیمی و گسترش یا عدم گسترش سلولهای سرطانی به آن سوی حالب یا لگن خاصره کلیه تعیین می شود.
سرطان موضعی در نقطه منشاء باقی می ماند و به آن سوی کلیه یا حالب، شیوع پیدا نمی کند. سرطان منطقه ای به بافت های اطراف کلیه یا گره های لنفاوی مجاور گسترش پیدا کرده و در عین حال، سرطان جابجا شونده بخش های دیگر بدن را نیز مورد حمله قرار می دهد.
سرطان حالب به چه قسمت هایی از بدن گسترش پیدا می کند؟
تومور حالب به اندام های مجاور یا از طریق کلیه، به چربی اطراف گسترش پیدا می کند. این سرطان به گره های لنفاوی مجاور نیز شیوع پیدامی کند. این تومور، به بخش های دیگری از بدن از قبیل شش ها، کبد یا استخوان ( که دگردیسی دور نامیده می شود) نیز پیشروی می کند.
آیا سرطان یا تومور حالب قابل درمان است؟
نتایج حاصل از درمان برحسب محل تومور و میزان گسترش تومور، متفاوت می باشد. اگر تومور تنها در کلیه یا در حالب باشد، با انجام عمل جراحی قابل درمان است. سرطانی که به اندام های دیگر گسترش پیدا کرده است، معمولاً قابل درمان نمی باشد.
درمان
مدیریت سرطان حالب به درجه تومور و محل استقرار آن بستگی دارد. در تومورهایی که در قسمت بالاتر یک حالب – نزدیکتر به کلیه- قرار گرفته اند، احتمال بازگشت یا عود، بیشتر است. به دلیل احتمال افزایش رشد تومورهای جدید، استفاده از استراتژی های درمان که به وسیله آن ها بتوان در هر زمان ممکن از کلیه و حالب مراقبت و نگهداری نمود، حائز اهمیت می باشد.
همچنین معیارهای تصمیم گیری درباره دوره درمان سرطان حالب علاوه بر نوع ، درجه ، مرحله و موقعیت تومور شامل سن و سلامت عمومی بیمار نیز می باشد.
مدیریت اورولوژیکی آندوسکوپی
برخی تومور های حالب را می توان با استفاده از تکنیک های جراحی جزئی درمان نمود. این روندها شامل واردکردن لوله ای انعطاف پذیر از طریق مجرای ادرار یا از طریق یک بریدگی کوچک در شکم می باشد. ازیک لیزر قرارداده شده در انتهای لوله برای تخریب تومور، استفاده می شود.
قطع و برداشتن حالب
دربرخی موارد تومور حالب ، قطع کردن و برداشتن حالب طی انجام عمل جراحی مورد نیاز می باشد که تحت عنوان یورتروکتومی شناخته می شود. قطع کردن و برداشتن حالب طی عمل جراحی، گاهی اوقات می تواند تنها به بخشی از حالب که درگیر تومور شده است محدود باشد. در تومورهای پیشرفته، ممکن است قطع کردن و برداشتن کل حالب، کل کلیه و بخشی از مثانه، الزامی باشد.
گزینه های شیمی درمانی
بیماران مبتلا به سرطان حالب در الگوهای خطر بالاتر که تحت عمل جراحی نیز قرارگرفته اند، می توانند از درمان دارویی بهره مند شوند.
تومورهای حالب که به بخش های دیگر بدن شیوع پبدا کرده اند را می توان به همان روش درمان مشابه برای سرطان مثانه ی جابجا شونده، درمان نمود. چندین عامل شیمی درمانی حتی پس از شیوع تومور حالب بیمار، می تواند احتمال زنده ماندن را افزایش دهد.
گزینه های پرتودرمانی
برخی بیماران مبتلا به تومور حالب، از پرتودرمانی در منطقه تومور، بهره مند می شوند. این کار معمولاً در ترکیب با جراحی و شیمی درمانی انجام می پذیرد.
آزمایشات پیگیری
پس از درمان، پزشک شما یک برنامه زمانبندی شده را برای انجام آزمایشات پیگیری جهت بررسی علائم مربوط به بازگشت یا عود تومور حالب مشخص می نماید. در این آزمایشات همچنین علائم مربوط به سرطان مثانه نیز مورد جستجو قرار می گیرد چون افرادی که در آنها سرطان حالب تشخیص داده شده است، در معرض خطر افزایش یافته ابتلا به سرطان مثانه نیز قرار دارند.
آزمایشات انجام شده و زمانبندی این آزمایشات به موقعیت شما بستگی دارد. ولی ملاقات پزشک هر چند ماه یکبار در سال اول و پس از آن به دفعات کمتر، امری مورد انتظار می باشد.
